MIXING VOCAL - Thông qua 6 bước đơn giản

Phải nói rằng, Vocal chính là nhạc cụ quan trọng nhất của một bài nhạc.

Thường thì đây chính là yếu tố được ưu tiên hơn cả khi bạn Mixing.
Bạn sẽ muốn Vocal nổi bật nhất ở trong cả. Dó đó, công đoạn Mixing cũng như chăm chút cho cái Vocal nên được trú trọng hơn cả.

Ở Blog này, mình sẽ dẫn bạn đi qua một quy trình cơ bản để Mixing Vocal.
Kèm với đó là cách thức sử dụng những Plugin trong quá trình Mixing.

Bạn sẽ cần sử dụng những Plugin như: Edison, Newtone, EQ, Compressor, De-esser, Reverb, Delay,...

Vocal mà bạn cần Mix ở đây chính là bản “RAW”, bản mà Artist vừa thu xong, còn nóng hổi, chưa qua bất kỳ một công đoạn xử lý nào cả.

Cùng bắt tay vào làm luôn nha.

1. Chỉnh phô.
   Mình gọi đây là bước chuẩn bị.
   Nó tương tự với bước sơ chế thức ăn khi bạn nấu nướng.
   Vocal sau khi thu xong sẽ có nhiều sạn. Ví dụ như tạp âm (Noise), giọng ca sỹ bị lệch tông, những tần số thừa.
   
   Có 3 bước để thực hiện ở đây:
   
   1️⃣ EQ: Cắt đi tần số ở phía Low (<100-120Hz)
   
   
   
   Đây là phần tần số thừa. Có thể nói đơn giản là tần số ở Bass.
   
   Vocal không mạnh ở khoảng tần này, bạn sẽ khó nghe được tý âm thanh nào từ Vocal ở đây.
   Hơn nữa, bạn sẽ muốn cắt đi để cho nó sạch, nhường chỗ cho Sub và Bass.
   
   2️⃣ Khử tạp âm (noise) bằng Edison:
   Tạp âm ở đây là tiếng “xèo xèo”, có thể của điều hoà, của âm thanh môi trường hoặc những tiếng tương tự như vậy.
   
   Còn chứ nếu như tiếng chó sủa, tiếng may khoan hay tiếng còi xe thì mình khuyên bạn nên chọn vị trí khác rồi thu lại.
   Về cách thức làm, hãy xem video này.
   
   3️⃣ Newtone:
   Đây là một Plugin có sẵn trong FL Studio.
   Giúp bạn chỉnh chuẩn tông cho Vocal một cách thủ công.
   
   

   
   Nếu bạn đã viết những note nhạc ở trong Piano Roll rồi, thì cái Newtone này cũng tương tự vậy thôi.
   Có điều là giao diện khác, không còn là những note nhạc nữa, mà thay vào đó là những lát cắt của Vocal.

   Nếu không có Newtone, bạn có thể dùng Melodyne, một Plugin thay thế và cũng phổ biến không kém.
   
   4️⃣ Auto-Tune:
   Chiếc Plugin thần thánh giúp bạn chỉnh chuẩn tông một cách tự động.
   Mình đề xuất vẫn nên thêm Newtone trước khi thêm Auto-Tune.
   
   Tránh trường hợp giọng ca sỹ phô quá, Auto-Tune chỉnh lệch hẳn đi nghe rất không tự nhiên.
   
   Khi đã Newtone ở bước trên rất kỹ rồi, đến bước này bạn chỉ cần thêm một chút Auto-Tune là đủ.
   
   Nếu chưa có Auto-Tune, hãy dùng Pitcher, một Plugin có sẵn trong FL Studio.
   
   
    

2. Compressor (Comp)
   Bước sơ chế đã xong, giờ bắt đầu chế biến thôi nhỉ!
   Trước tiên, hãy bắt đầu với Comp.
   

   Vocal thu xong sẽ gặp hiện tượng như này.
   Về mặt âm lượng, chỗ thì to, chỗ thì lại rất nhỏ. Bạn sẽ muốn chúng đều nhau hơn. Chỗ to thì kéo nhỏ xuống, chỗ nhỏ thì tăng nó lên.

   Đây là lúc Compressor vào việc.
   
   Về mặt chuyên môn, mục đích của Comp là thu gọn dải Dynamic của Vocal.
   Vậy dải Dynamic là gì? Nó bằng khoảng cách từ điểm cao nhất tới điểm thấp nhất trong hình sóng của Vocal.
   
   
   
   Ở bước này, mình khuyên bạn nên dùng từ 2 đến 3 cái Comp.
   “1 cây làm chẳng nên non, 3 cây chụm lại nên hòn núi cao.”

   Đúng vậy, đừng để chỉ duy nhất 1 cái Comp gánh cả cái Vocal.
   Khi đấy âm thanh nghe sẽ không tự nhiên và rất là “máy”.

3. EQ
   Bước EQ này để Vocal có thể hoà quyện hơn với bài nhạc.

   Mình để xuất vừa chỉnh EQ, vừa bật beat cho chạy song song với Vocal. Khi đó bạn mới biết được chỗ nào nên cắt, chỗ nào nên boost (tăng) sao cho hoà quyện với cái Beat nhất.
   
   Kỹ thuật này gọi là “Mix in context” - Mix trong ngữ cảnh nhất định.

   Dù biết rằng mỗi Vocal sẽ có những cách EQ khác nhau, nhưng mình vẫn muốn liệt kê ở đây một vài hướng đi EQ phổ biến nhất. Bạn hãy xem đây là một hình thức tham khảo:
   
   ☑ Giảm tần số dải Low Mid (150-350 Hz), giúp giảm độ Muddy cho Vocal.
   ☑ Tăng dải tần trong khoảng 800 - 2500 Hz, giúp tạo lực cho Vocal.
   ☑ Tạo Air cho Vocal bằng cách tăng ở dải từ 8k - 12k Hz.
   
   
   
   Còn có một kỹ thuật nữa gọi là Surgical EQ. Với kỹ thuật này, bạn có thể cắt đi những điểm chói, điểm trội lên quá nhiều trong bản Mix.
   
   

4. De-esser.
   Plugin này giúp bạn giảm đi những phụ âm gây kích ứng nhiều với tai.
   Những phụ âm này gọi là Sibilance. Bao gồm những âm: s, t, sh, c.

   Đây thực chất là một cái Compressor, nhưng với tính năng khá đặc thù nên người ta đã chế ra những cái Plugin cho riêng nó, gọi là De-esser.

   Với người dùng FL Studio, bạn có thể mở Maximus lên, chọn đến Preset “De-essing” và sử dụng.
   
   
   
   Ngoài ra còn nhiều Plugin De-Esser khác như:
   
   📌 FabFilter Pro-DS
   
   
   
   📌 DeEsser của nhà Waves
   
   
   
   📌 Waves Sibilance cũng của nhà Waves
   
   

5. Reverb và Delay
   Reverb: Tạo không gian cho Vocal.
   
   

   Một chút Delay ngắn sẽ tạo cảm giác Vocal dày hơn như thể chúng được nhân đôi.
   Kỹ thuật này gọi là Slapback Delay.

   Có 2 lưu ý nho nhỏ ở đây khi sử dụng Reverb cho Vocal:
   
   1️⃣ Bạn sẽ muốn Vocal sau khi thu xong được tách biệt với môi trường bên ngoài (Khô).
   Ý là không có một chút Reverb nào đến từ căn phòng thu của bạn.
   
   Để khi bạn thêm Reverb ở bước này, bạn sẽ dễ dàng tùy chỉnh Reverb theo ý bạn muốn hơn.
   
   2️⃣ Sử dụng kỹ thuật Sends và Returns cho Reverb.

   Thay thì thêm Reverb vào từng kênh âm thanh một. Bạn sẽ thêm Reverb vào một kênh riêng rồi hòa nó vào mỗi âm thanh đó.

   Bạn có thắc mắc tại sao phải làm vậy không? Gì mà mất công quá?
   Có 3 lí do:
   
   - Tiết kiệm được CPU

   - Đảm bảo tất cả âm thanh trong bài nhạc đều ở cùng một môi trường. Vì bạn sử dụng một vài Reverb nhất định.

   - Giữ được tín hiệu gốc của âm thanh.
   Việc giữ được tín hiệu gốc của âm thanh rất quan trọng. Vì nhiệm vụ của Reverb là tạo không gian.
   Khi bạn thêm Reverb trực tiếp vào Vocal, đôi khi nó sẽ làm Vocal bị ẩn đi trong bản Mix, và bạn không muốn điều đó xảy ra với Vocal của bạn, đúng không nào!

6. Thêm Automation, tạo sự thú vị xuyên suốt bài nhạc.

   Trong quá trình sắp xếp Vocal chạy song song với Beat, bạn sẽ muốn một vài từ của Vocal được nhấn mạnh, một vài chỗ được thêm hiệu ứng khác với chỗ còn lại. Đây là lúc Automation vào việc.

   Ví dụ: Ở ngay trước Drop, bạn muốn Vocal mở ảo dần đi, cho nó chạy về phía sau của bản Mixing. Hãy Automation cái núm WET của Plugin Reverb và Delay.

Một chiếc Vocal được Mixing kỹ càng sẽ thể hiện sự chuyên nghiệp của người nghệ sĩ đó.

Mình tin rằng với những kiến thức bên trên, kèm theo một khoảng thời gian thực hành liên tục, bạn sẽ làm chủ được kỹ thuật Mixing Vocal này.